DEZE ONDERNEEMSTERS WILLEN RADEN VAN BESTUUR HELPEN EFFECTIEVER WORDEN: “DE ROL VAN EEN BESTUURSORGAAN IS BELANGRIJKER DAN OOIT DOOR DE TIJD WAARIN WE LEVEN”
We leven tegenwoordig in een volatiele, onzekere, complexe en ambigue wereld. Of om het met een
populair acroniem samen te vatten: een VUCA-wereld. Dat maakt het er voor onze bedrijven zeker niet
gemakkelijker op, want zij moeten zich sneller dan ooit kunnen aanpassen aan veranderingen. Ook voor
raden van bestuur liggen er hierdoor heel wat meer uitdagingen op tafel dan pakweg vijftien jaar
geleden. “De manier van beslissen, vergaderen en overleggen is nu veel belangrijker dan vroeger”,
klinkt het bij Inge De Roovere en Hilde Gaublomme van Be-Raad. En dat maakt dat het enorm belangrijk
is geworden dat deze raden effectief en performant zijn, mét de juiste leden rond de tafel in
functie van de actuele noden van het bedrijf. Precies hierin willen De Roovere en Gaublomme
organisaties en hun bestuursorganen begeleiden met Be-Raad.
Als de wereld snel verandert, dan moet de strategie van een bedrijf even snel mee kunnen veranderen.
Want hoe ga je om met duurzaamheid — een aandachtspunt waaraan geen bedrijf meer kan ontsnappen. Hoe pak
je de digitalisering aan — een must voor wie vandaag de dag relevant wilt blijven? Of hoe zorg je ervoor
dat je kan blijven innoveren — en waaruit moeten die innovaties dan bestaan? Het zijn slechts enkele van
de vele vragen die raden van bestuur zich moeten stellen. “Als zij over zulke dingen niet nadenken, dan
dreigen ze de boot te missen”, klinkt het duidelijk bij Inge De Roovere.
En het zijn niet enkel de grote corporates die zich hier moeten mee bezig houden. “Ook in dynamische
kmo’s en familiebedrijven, zelfs in de social profit, is een daadkrachtige en wendbare raad van bestuur
enorm belangrijk”, zegt Hilde Gaublomme. “Vroeger kwam je misschien nog weg met ‘een raad op papier’ die
wat dobberde en waar af en toe eens iets werd afgevinkt. Nu niet meer. De juiste mensen in de juiste
stoel, die de juiste vragen stellen: het is een must.”
Met de paplepel
Dat dat gemakkelijker gezegd is dan gedaan, weten Gaublomme en De Roovere ook wel. Beiden hebben ze tijdens hun carrière een stevig fundament van ervaringen gelegd, waar nu het huis van Be-Raad op gebouwd wordt. “Ik ben opgegroeid in een ondernemersnest, het familiebedrijf is me met de paplepel meegegeven”, vertelt Inge De Roovere, nu nog steeds afgevaardigd bestuurder bij Aluro Group. “Voor mij is dat een ongelooflijke leerschool geweest want ik ben in al die jaren zowel geconfronteerd geweest met de typische beperkingen als met de boeiende uitdagingen van het ondernemen. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik een eigen visie heb gevormd over hoe je best de zaken aanpakt, hoe een bedrijf idealiter bestuurd moet worden. Ik vind het heerlijk om die kennis te kunnen delen met andere bedrijven.”
Ook Hilde Gaublomme deelt met plezier haar expertise over hoe bedrijven met de typische barrières kunnen
omgaan. Haar ervaringen heeft ze vooral opgedaan als bedrijfsadviseur — de laatste 20 jaar bij Grant
Thornton, waar ze partner is in de afdeling tax & legal — en als bemiddelaar en organisatiecoach in haar
eigen praktijk. “Ik ben ondertussen al meer dan 30 jaar actief in de bedrijfswereld”, vertelt ze.
“Vooral de relationele aspecten in kmo’s en familiebedrijven hebben me altijd erg geïnteresseerd. Ik heb
daarom onder andere ook een managementopleiding gevolgd tot adviseur voor familiebedrijven, en bijkomend
ook opleidingen tot bemiddelaar, onder andere bij Diana Evers (MEDIV). Het is eigenlijk zij geweest die
Inge en mij heeft samengebracht.”
Op een paard kruipen is één iets…
Ook De Roovere heeft diezelfde cursussen gevolgd en het was Diana Evers die voorstelde aan beide vrouwen dat ze eens met elkaar contact zouden opnemen. Door effectief met elkaar te praten, hebben De Roovere en Gaublomme beseft dat ze allebei dezelfde noden voelden binnen raden van bestuur. “Het is één iets om op een paard te kruipen, het is nog iets heel anders om het goed te besturen en er een succesvol parcours mee af te leggen”, verwoordt De Roovere het.
Of met andere woorden: het is niet omdat je een voorzitter en enkele (externe) bestuurders hebt
aangeduid dat het automatisch smooth sailing zal zijn. “Er is veel meer voor nodig om een raad goed te
doen werken. Om te beginnen is er — naast onderling vertrouwen en inzicht in de diverse rollen — ‘echte’
ondersteuning nodig vanuit de aandeelhouders. Een raad van bestuur die officieel ‘het mandaat’ krijgt
maar niet ‘de echte macht’ door een gebrek aan steun en geloof in de toegevoegde waarde van het orgaan,
is verspilde tijd en weggesmeten geld. Bovendien moet er onderlinge chemie zijn tussen de leden, want
het kan zijn dat je op papier de perfecte raad hebt met de perfecte profielen maar dat het in praktijk
totaal niet matcht. En dan zal het niet werken”, weet De Roovere.
De praktische bestuursafspraken moeten goed geregeld worden — wanneer vergaderen we, hoe doen we dat,…
—, en ook de cultuur moet goed zitten. Maar dan nog kan het fout lopen, benadrukken de onderneemsters.
“Veel raden van bestuur hebben niet meteen door waar het schoentje wringt. Ze zitten er te dicht met hun
neus op om het volledige plaatje nog te zien en ze hebben geen methode noch een klankbord om dit aan te
pakken. Dat is normaal, maar jammer, omdat het dan erg moeilijk is om de organisatie doeltreffend aan te
sturen.”
Objectieve blik
Een objectieve en neutrale blik is dus nodig. Hilde Gaublomme en Inge De Roovere bieden precies dàt met Be-Raad. De vrouwen hebben hun eigen methode ontwikkeld om een eerste objectieve screening te doen en een dialoog op gang te helpen. “We hebben een vragenlijst gecreëerd die polst naar waar het mogelijk beter kan in een bestuursraad. Die vragenlijst behelst het ganse plaatje en gaat over de context van het bedrijf waarbinnen de raad moet functioneren, de waarden en normen van de organisatie, de strategie, de formele werking, de afspraken met de bestuurders, enzovoort”, vertelt Gaublomme. “Die vragenlijst zet de mensen met wie we samenwerken — dat kunnen de eigenaars, de voorzitter, bestuurders of zelfs het management zijn — al eens aan het denken. Het is een reflectiemoment.”
Gaublomme en De Roovere halen uit de antwoorden de meest opvallende zaken en bespreken die samen met het
bedrijf. “Het traject dat we voorstellen is altijd maatwerk en hangt 100% af van de noden van de
partner. We helpen bij de opstart of uitbouw van een raad, de formulering van de visie of het
duidelijker vastleggen van afspraken, eigenlijk bij alles wat nodig is om te komen tot een effectieve
raad van bestuur.”
CODE als code
De ene heeft voldoende aan het reflectiemoment van de vragenlijst, de ander heeft nood aan een objectief iemand die na dit moment even mee aan het zeel trekt. Hoe dan ook, voor Gaublomme en De Roovere is het cruciaal dat de mensen met wie ze samenwerken zich durven openstellen. “We waken er hard over dat onze aanpak hen veilig doet voelen”, zegt Hilde Gaublomme. “We hebben het woord ‘CODE’ als code”, knipoogt ze. Ze legt uit: “C staat voor comfortabel — we gaan heel discreet om met de informatie die partners ons geven, we geven hen alle comfort om open te kunnen praten, in een respectvolle context. De ‘O’ verwijst naar onze onbevooroordeelde insteek. We zijn nieuwsgierig naar alle standpunten, maar blijven onpartijdig en neutraal”. ”
De ‘D’ staat voor de deskundigheid van de twee vrouwen, die waar nodig een beroep doen op externe
expertise in hun netwerk, en de ‘E’ voor het belang dat ze hechten aan eerlijkheid, openheid en
transparantie. “Voor ons is authenticiteit heel belangrijk, je vindt in die code terug wie we echt zijn.
En dat willen we ook binnenbrengen bij onze partners, want het is vooral door authentiek te zijn dat je
iets kan bereiken.”
Wat willen beide dames zelf bereiken met Be-Raad? “In de eerste plaats is het onze bedoeling zoveel
mogelijk raden van bestuur te helpen evolueren naar meer performantie en een positieve dynamiek”, zegt
Hilde Gaublomme. Inge De Roovere hoopt daarmee ook de vaak negatieve perceptie over raden van bestuur
uit de wereld te helpen. “Raden van bestuur worden vaak gezien als een log orgaan met weinig impact,
maar het tegendeel is waar. Als je het goed aanpakt, kan je met je raad van bestuur fantastische
resultaten behalen. En daar willen wij graag aan bijdragen met Be-Raad, want ‘betere bedrijven’ zorgen
voor ‘meer welvaart’.”
Interview met Inge De Roovere en Hilde Gaublomme door Ines Van Impe, voor De Bestuurder - november 2021